Irudiek uneko errealitatea islatzen dute, baina inozoa litzateke pentsatzea ez dutela eraikitzen ere. Batez ere prentsan agertzen direnean, gertaera bat ilustratuz edo gertakari zehatzen lekuko gisa: oso erraza da errealitate jakin baten froga grafiko gisa irakurtzea, laguntzen duten istorioaren froga gisa. Oso integratuta dugun interpretazio-errutina bat da, baina komenigarria da zeinetik urruntzea gertakarietara hurbildu ahal izateko.
[31080 file]
Hain zuzen ere, distantziatze ariketa hau da Joan Andreu Puig Farran: hamarkada nahasia (1929-1939) erakusketaren komisarioek Mapfre Fundazioaren KBr espazioan proposatzen digutena. Kataluniako fotokazetaritzako izen handienetako bati eskainitako lehen erakusketaren harira —bere oinordekoek Bartzelonako Argazki Artxiboan gordailututako beirazko plaken aukeraketa batez osatua, La Vanguardia egunkariaren dokumental bilduman gordetako jatorrizko kopia ugariz osatua—, Arnau Gonzàlez i Vilaltak eta Toni Monné Campañàk erakusketa bat sortu dute, uneko prentsaren istorio indibidualak desmuntatzeko helburuarekin, eraldaketa nahiaren eta balio tradizionalen kontserbazioaren artean tentsioan dagoen gizarte baten alborapenak eta kontraesanak azpimarratzeko.
[file4af3]
Erakusketak argazkiak jatorriz argitaratu ziren garaiko egunkari sorta bat barne hartzen badu ere, Joan Andreu Puig Farranen irudiak erakusketa formatura itzultzeak unearen ikuspegi jakin bat ez ezik, 1929tik, Bartzelonako Nazioarteko Erakusketarekin eta ondoriozko modernizazioarekin, 1939an Gerra Zibilaren amaierara arteko hamarkada nahasiaren memoria kolektiboa ere eraikitzeko balio izan zuten irudikapenen irakurketa mailak biderkatzea du helburu.
Joan Andreu Puig Farran, El cuirassat Asama de la Marina Imperial japonesa arriba al port de Barcelona procedent de Marsella, 27 de maig del 1934. Arxiu Fotogràfic de Barcelona / Arxiu Família Puig Farran. © Arxiu Família Puig Farran
Jatorrizko komunikazio-testuinguruetatik isolatuta eta garai berean elkarrekin bizi diren errealitate desberdinen marruskadura agerian uzteko asmo zehatz batekin antolatuta, Puig Farranen argazkiek herrialdearen historiako une honetara ikuspegi berri batetik hurbiltzera gonbidatzen gaituzte, postalak integratzen dituena, alde batetik Antoni Gaudíren Sagrada Família eraikitzearekin eta, bestetik, Gerra Zibilaren hasieran Betlem de les Ramblas elizaren suntsipen ikonoklastarekin; edo Gràcia auzoko festa nagusietan pobreei ogia eta arroza ematearekin eta Catalunya Plaçatik gertu dagoen Can Jorba saltoki handietan Gabonetan kontsumismoarekin.
Joan Andreu Puig Farran, Nena polonesa, 9 de juny de 1935. Arxiu Fotogràfic La Vanguardia © Arxiu Família Puig Farran