Erakusketak
Georges Didi-Huberman: filosofoaren tailerrean
Filosofoaren sormen prozesuari begirada bat Kataluniako Filmotekan.
Georges Didi-Hubermanek, arteari eta pentsamendu bisualari buruzko hausnarketa garaikideko ahots nabarmenenetakotzat hartuta, idatzizko testuetatik haratago doan ibilbidea garatu du. Bere unibertso intelektuala lan-tekniken eta bere artxibo pertsonalaren antolaketaren, film esperimental bisualen, ohiko eredu akademikoekin hausten diren hitzaldien, irakurketa partekatuko uneen, erakusketa-proiektu handinahien eta diziplina ezberdinetako artistekin egindako lankidetzen bidez ere zabaltzen da. Praktika sorta zabal honetatik abiatuta egiten du Didi-Hubermanek galderak, ikertzen du eta pentsamendua zabaltzen du.
Gaur egun, Kataluniako Filmoteka Georges Didi-Huberman aurkezten ari da. Filosofoaren tailerrean, ordena kronologikorik jarraitzen ez duen edo lan itxi batean zentratzen ez den erakusketa bat. Helburua pentsalari baten lan egiteko modura hurbiltzea da, pentsatzea konexioetatik, material heterogeneoetatik eta ohiko itxaropen akademikoetatik ihes egiten duten formetatik eraikitako jarduera gisa ulertzen duena.
Georges Didi-Huberman, fotograma de Face à face à matière, 1998
Abuztuaren amaierara arte ikusi ahal izango den erakusketak 2024an Madrilgo Arte Ederren Zirkuluan aurkeztutako jatorrizko erakusketa hartzen du abiapuntu, eta Lucía Montes Sánchezek komisariatu du. Erakusgai dagoena ez da soilik filosofo frantsesak idatzitako testua, baizik eta irudiekin eta irudietatik abiatuta egin duen guztia ere. Lehen aldiz, bere ikus-entzunezko lanak bildu dira, baita berarekin proiektu esperimentaletan lan egin duten artistekin egindako lankidetza-aukera bat ere.
Ikus daitezkeen piezen artean L'Optogramme (1983) eta Face à face à matière (1997) daude, baita Israel Galván, Jean-André Fieschi edo Arno Gisinger bezalako figurekin batera egindako sorkuntzak ere. Azken honek Diapoteca aurkezten du, Didi-Hubermanen diapositiba-artxibo pertsonalean oinarritutako proiekzio bikoitza, ia erabili gabea dena, baina ezagutza eraikitzeko duen modu bereziaren parte dena. Aipagarria da, halaber, De la mesa a la tapa: compás (2023), Henri Herréren filma, non filosofoak etorkizuneko liburu baten kapitulua egituratzeko notak nola antolatzen dituen erakusten den, flamenko gitarra jotzen duen bitartean.
[file5a71]
Erakusketak azpimarratzen du Didi-Hubermanentzat pentsamendua ez dagoela hitzetara mugatuta, ezta leku bakar batetik sortzen ere. Filmotekaren proposamena, CCCB bezalako espazioetan ohiko erakusketa-saiakera ildoaren parte izan arren, ikuspegi ez hain pedagogiko eta irekiagoa hartzen du hemen, filosofoaren estilo pertsonalari esker. Horregatik, “tailerra” terminoa egokiagoa da “azterketa” baino, saiakera eta akatsen aldeko nahia argi dagoelako, etengabeko esperimentazioa egiteko, desmuntatzeko eta berriro muntatzeko, gai bera formatu eta testuinguru desberdinetan aztertzeko.
Emaitza espazio bat da, non bisitariak bere pentsamoldea nola funtzionatzen duen sumatu dezakeen, zeinak ez baitu erantzun zehatzak eman nahi, baizik eta galdera berriak sortu nahi dituen. Berak dioen bezala: “Irudiek ez dute gezurrik esaten: gezurra esaten dugu. Irudien kontua da oso partzialak direla”. Agian ideia honetan dago bere praktikaren gakoa: irudiak erabiltzea ez egia agerian uzteko, baizik eta galderak hobeto egiten laguntzeko.
